Hakkımızda
e-Kitap Projesi
Kitapların Listesi

Basılacak Kitaplar

Satış/Pazarlama
Bizimle Çalışmak
İletişim/Bize Ulaşın
Periyodik Dergi

Post-Edu Enstitüsü

Kitap Fuarı Duyuru

Kurumsal Hizmetler

Yönetim ve Organizasyon

Prof. Dr. Kenan ÖZDEN ve Dr. Azamat MAKSUDUNOV

  Yönetim ve Organizasyon içindekiler indir

Arka kapak yazısı. Yönetim ve organizasyon, bir disiplin olarak insanların, örgütlerin, kamu ve özel kuruluşların, işletmelerin ve toplumların gereksinmelerini düzenli ve kurumsal bir yapı içinde daha ekonomik ve verimli olarak karşılamalarını sağlayan yönetim olgusu ile ilgilenmektedir. Yönetimde doğru kararların alınması, hataların önüne geçilmesi ve başarılı sonuçların elde edilebilmesi, yönetim konusundaki kuram, ilke ve kuralların bilinmesine ve uygulanmasına bağlıdır.

Yönetim ve Organizasyon adlı bu kitabımız üç kısım ve onbir bölümden oluşmaktadır. Her bölümün sonunda, konuyla ilgili “özet” ve “sorular” da eklenmiştir. Ayrıca bölüm sonlarında, konunun ders ortamında tartışılmasına veya okuyucunun kendi kendine konuyu içsel olarak değerlendirmesine olanak vermek üzere “örnek olaylar” da eklenmiştir.

Kitabımız, hem yönetim ve organizasyon dersini okutan üniversiteler için, hem de özel sektör işletmeleriyle kamu kesiminde kendini geliştirmek isteyen yöneticiler için ciddi bir kaynak niteliğindedir.

Başlıklar: Yönetim ve Yönetim Kuramının Gelişimi, Yönetimin İşlevleri, Planlama, Örgütleme Süreci ve Bölümlere Ayırma, Destek Bölümlerinin ve Birimlerinin Belirlenmesi, Görev yetki ve Sorumlulukların Belirlenmesi   Yönergelerin Hazırlanması, İşgören ve Donanım Girdilerinin Sağlanması, Örgüt Elkitapları, Yöneltme, Uyumlaştırma, Denetim

Akademik ve bilimsel kitaplar, bizim, işimizdir...

İÇİNDEKİLER

Önsöz

Bölüm 1. Yönetim ve Yönetim Kuramının Gelişimi

1.1. Yönetim Kavramı    15

1.2. Yönetim Özellikleri 16

     1.2.1.  Yönetim Evrensel Bir Süreçtir  16

     1.2.2. Yönetim Gelişmekte Olan Bir Bilimdir   17

1.2.3. Yönetim Bir Sanattır          17

1.2.4. Yönetim Bir Meslektir        18

1.3. Yönetimle İlgili Kavramlar       19

1.4. Komutanlık          20

1.5. Önderlik  20  

1.6. Yönetim Kuramının Gelişimi    21

1.6.1. Klasik Yönetim Kuramı ve Yaklaşımları    21

1.6.1.1. Taylor ve Bilimsel Yönetim Akımı   21

1.6.1.2. Fayol’un Yönetim Süreci Yaklaşımı ve Yönetim İlkeleri

1.6.1.3. Weber’in Bürokrasi Yaklaşımı       27

1.6.2. Neoklasik Yönetim Kuramı ve Yaklaşımları     28

1.6.2.1. Elton Mayo ve Hawthorne Araştırmaları             29

1.6.2.2. McGregor’un X ve Y Kuramları     31

1.6.3.  Yönetimde Çağdaş Yaklaşımlar             32

1.6.3.1. Nicel Yaklaşım        33

1.6.3.2. Sistem Yaklaşımı ve işletme          33

1.6.3.3.Sibernetik  37

1.6.3.4. Durumsallık Yaklaşımı    38

1.6.3.5.  Z Yönetim Kuramı  39

1.6.3.6. Toplam Kalite Yönetimi Yaklaşımı 40

1.6.3.7.  İletişim ve Bilişim Teknolojileri Yaklaşımı

1.7. Özet

1.8. Sorular

1.9. Örnek Olay

Bölüm 2. Yönetimin İşlevleri

2.1. Yönetim İşlevlerine Genel Bakış  47

2.2. Yönetim İşl. Örgütsel Etkinlikler ve Yö­netim Basamaklarıyla İlişkisi

2.3. Planlama 50

2.4. Örgütleme             51  

2.5. Yöneltme  53

2.6. Denetim    53

2.7. Uyumlaştırma        54

2.8. Öze

2.9. Sorular

2.10. Örnek Olay: Yeni Yönetici

Bölüm 3. Planlama

3.1.   Planlamanın Anlamı   59

3.2.   Planlamanın Özellikleri           60

3.3. Planlamanın Gereği ve Önemi     61

3.4. Planlama Süreci ve Planlama Yöntemleri     63

3.4.1. Geleneksel Planlama Yöntemleri         63

3.4.2. Çağdaş Planlama Yöntemleri 64

3.5. Planlama Sürecinin Aşamaları  66

3.5.1. Sorunun Tanımlanması     67

3.5.1.1. Sorunun Belirlenmesi 67

3.5.1.2. Amacın Belirlenmesi  68

3.5.3.1. Sorun Alanının ve Engellerin Belirlenmesi   69

3.5.1.4. Varsayım ve Sınırlamaların Belirlenmesi      70

3.5.2. Bilgilerin Toplanması       71

3.5.3. Seçeneklerin Araştırılması 71

3.5.4. Seçeneklerin Değerlendirilmesi             72

3.5.4.1. Değerlendirme Etmenlerinin Belir­lenmesi    73

3.5.4.2. Seçeneklerin Etmenlere İlişkin Sonuçlarının Öngö­rülmesi 73

3.5.4.3. Ölçülemeyen Etmenlerin Değerlendirilmesi  75

3.5.5.  Seçimin Yapılması           78

3.5.6. Ayrıntı Planlarının Yapılması  80

3.5.7.  Planın Uygulanması İzlenmesi ve Düzeltilmesi          80

    3.5.7.1.  Uygulama

    3.5.7.2. İzleme

    3.5.7.3. Düzeltme

3.6. Yaratıcılık: Anlamı Özellikleri Türleri ve Geliştirilmesi

3.6.1. Yaratıcılık Kavramı          83

3.6.2. Yaratıcılık Özellikleri        83

3.6.3. Yaratıcılığın Geliştirilmesi      84

3.6.4.  Yaratıcılık Türleri           84

3.7. Planlamada Öngörü Teknikleri    87

3.7.1. Yöneticilerin ve Uzmanların Görüşünü Alma Yöntemi

3.7.2. Görüşleri Birleştirme / Toplama Yöntemi     88

3.7.3. İstatiksel Yöntemler          88

3.8. Plan Türleri            89

3.8.1. Sürelerine Göre Planlar    89

3.8.2. Amaçlarının önem Sırasına Göre Planlar     90

3.8.3. Teknik Özelliklerine Göre Planlar         91

3.8.3.1. Amaçlar 91

3.8.3.2. Bir Kez Kullanılan Planlar       92

3.8.3.2.1. Program   92

3.8.3.2.2. Proje        93

3.8.3.2.3. Bütçe        93

3.8.3.2.4. Özel plan  94

            3.8.3.3. Sürekli Planlar         94

3.8.3.3.1. Politikalar      94

3.8.3.3.2. Yordam (genyöntem, usul, prosedür, izlek)

3.8.3.3.3. Yöntem     96

3.8.3.3.3.   Kural      96

3.9. Planlamanın Yararları   97

3.10. Planlamanın Sakıncaları            98

3.11. Planlama İlkeleri   99

3.12. Amaçlara Göre Yönetim (AGY)      100

3.12.1. Amaçlara Göre Yönetim Kavramı ve Temel özellikleri     100

3.12.2. Amaçlara Göre Yönetimin Yararları    102

3.12.3. Amaçlara Göre Yönetimden Doğabilecek Sakıncalar      103

3.13. Özet

3.14. Sorular

3.15. Örnek Olaylar

Bölüm 4. Örgütleme Süreci ve Bölümlere Ayırma

4.1.  Örgütleme ve Örgüt Planlama           109

4.2.  Örgütleme Süreci  111

4.3.  Örgütleme Yönlendiricilerinin Belirlenmesi    112

4.4.  Görülecek İşlerin Belirlenmesi: İşbölümü     115

4.4.1. İşlerin Parçalara Ayrılması     115

4.4.2.   Alt İşlerin Birleştirilmesi      117

4.5.  İşlerin Gruplandırılması: Bölümlendirme    118

4.5.1.   Bölümlendirme Kavramı      118

4.5.2.   Bölümlere Ayırmanın Nedenleri        120

4.5.2.1. Yönetim Alanı 120

4. 5. 2. 2. Diğer Nedenler           122

4.5.3.  Bölümlere Ayırma Biçimleri          123

4.5.3.1.  İşleve Göre Bölümlendirme    123

4.5.3.2.  Ürüne Göre Bölümlendirme   126

4.5.3.3.  Yere Göre Bölümlendirme     128

4.5.3.4.  Müşteriye Göre Bölümlendirme   129

4.5.3.5.  İşleme/Sürece Göre Bölümlendirme           129

4.5.3.6.  Sayıya Göre Bölümlendirme  130

4.5.3.7.  Zamana Göre Bölümlendirme      130

4.5.3.8.  Karma Bölümlendirme          130

  4.5.4. Bölümlere Ayırmada Yeni Yaklaşımlar     131

4.5.4.1. Sistem Yaklaşımına Göre Bölümlendirme  131

4.5.4.2. Hücre Yaklaşımına Göre Bölümlendirme  131

4.5.5. Aşırı Bölümlendirmenin Sakıncaları      133

4.6. Bölümlendirmenin Yönlendiriciler Açısından Değerlendirilmesi

4.6.1. Değerlendirmede Çalışma Çizelgesinin Kullanılması   134

4.6.2. Bölümlendirme İlkeleri        136

4.6.2.1. Uzmanlaşmadan Yararlanma İlkesi   136

4.6.2.2. Denetimi Kolaylaştırma İlkesi         137

4.6.2.3. Uyumlaştırmaya Yardımcı Olma İlkesi            139

4.6.2.4. Dikkati Toplama İlkesi    140

4.6.2.5. İşgörenle İlgili Koşulları Göz Önünde Bulundurma İlkesi

4.6.2.6. Maliyetleri Azaltma İlkesi            141

4.6.2.7. Yarışma Yaratma ya da Yarışmayı Önleme İlkesi     142

4.7. Özet

4.8. Sorular

4.9. Örnek Olay: FMB&T

Bölüm 5. Destek Bölümlerinin ve Birimlerinin Belirlenmesi

5.1.  Komuta ve Destek Bölümleri    147

5.2.  Destek Bölümleri Kurmanın Nedenleri ve Yararları 148

5.3.  Ayrı Destek Bölümleri Kurmanın Sakıncaları     149

5.4.  Destekçi / Kurmay Türleri     150

5.4.1.   Kişisel Destekçiler  151

5.4.2.   Uzman Destekçiler 152

5.5.  Destek Bölümlerinin Başlıca Görev Yetki ve İlişkileri153

5.5.1.  Öğüt Verme (Tavsiye, Danışılma) Görev ve Yetkisi     153

5.5.2.  Hizmet Verme Görev ve Yetkisi             154

5.5.3.  Uyumlaştırma Görev ve Yetkisi             155

5.5.4. İşlevsel Yöneltme Görev ve Yetkisi          155

5.5.4.1. Anlam ve Uygulanışı      156

5.5.4.2. İşlevsel Yöneltme Görev ve Yetkisinin Verilmesi     156

5.5.4.3. İşlevsel Yöneltme Yetkisinin özenle Kullanılması Gereği       158

5.5.5. Denetleme Görev ve Yetkisi 158

5.6. Destek Birimi Olarak Kurullar             160

5.6.1.  Kurulların Türleri 160

5.6.2. Kurulların Görevleri           161

5.6.3. Kurulların Yararları           161

5.6.4. Kurulların Sakınca ve Tehlikeleri            163

5.6.5. Kurulların Verimli Olabilmesi İçin Koşullar   163

5.6.6. Verimli Bir Toplantı için Kurul Başkanlarının Görevleri     165

5.6.7. Kurul Üyelerinin Karakterleri ve Başkanın Tutumları   165

5.6.8. Kurulların Oluşturulması İçin Gerekli Durumlar          166

5.6.9. Uygulamada Görülen Kurul Örnekleri     166

5.7. Destek Birimi Olarak Proje Örgütleri  172

5.7.1. Projenin Tanımı ve Özellikleri   172

5.7.2.  Proje Örgütü Türleri         173

5.7.2.1.Arı Proje Örgütü      173

            5.7.2.2. Sözde Proje Örgütü  174

5.7.2.3. Matris Proje Örgütü  175

5.7.3. Proje Örgütüne Gerek Duyulan Durumlar      178

5.8. Destek Bölümlerinin Sayısı ve Örgütteki Yeri       178

5.9. Destek Bölüm ve Birimlerinin Belirlenmesi      181

5.10. Özet

5.11. Sorular

5.12. Örnek Olay: ABC AŞ’nin Yeni Genel Müdürü

Bölüm 6. Görev Yetki ve Sorumlulukların Belirlenmesi Yönergelerin Hazırlanması

6.1. Yetki (Yetke, Salahiyet, Otorite)    187

6.1.1.     Yetkinin Çeşitli Anlamları      188

6.1.1.1.  Yönetsel Yetki          188

6.1.1.2.  Yönetsel Yetkinin Kaynakları       189

6.1.1.3.  Kurumsal Yetki Kuramı            189

6.1.1.4.  Benimseme (Kabul) Kuramı       190

6.1.1.5.      Yetki Kuramlarının Eleştirisi ve Birleştirici Görüş       196

6.1.2.    Yönetsel Yetkinin özellikleri        197

6.1.3.  Yönetsel Yetkiyi Güçlendiren Yetki Türleri          199

6.1.4.  Yönetsel Yetki Türleri 200

         6.1.6.1. Komuta Yetkisi       200

            6.1.6.2. Destek Yetkisi         201

     6.1.7. Yönetsel Yetkinin İşlevleri  202

6.2. Güç (Erk, İktidar, Kuvvet)       202

6.2.1.  Gücün Yetki İle İlişkisi         203

6.2.2.    Gücün Özellikleri     203

6.2.3.  Gücün Tür ve Kaynakları    205

6.2.4.  Gücün Örgütleme Üzerindeki Etkisi 206

6.2.5.  İşgöreni Güce Boyun Eğmeye Yönelten Etkenler        207

6.2.6.  Güç ve Yetkiyi Pekiştiren İtaati Artıran Davranışlar  209

6.3.Sorumluluk (Mesuliyet)           210

6.3.1.  Sorumluluğun Özellikleri     210

6.3.2.  Sorumluluğun Bölünmesi ve Yüklenmesi 211

6.3.3.  Sorumluluğun Yüklenmesi İlkeleri 211

6.4.Hesap Verme       212

6.4.1.  Hesap Vermenin Özellikleri  212

6.4.2.  Hesap Verme İlişkilerinin Düzenlenmesi    213

6.4.3.      Hesap Vermenin Yönetim Süreci İçindeki Yeri 214

6.5.       Yetki Göçerimi 215

6.5.1.      Yetki Göçerimi Türleri     216

6.5.2.      Yetki Göçerimini Gerekli Kılan Nedenler     216

6.5.3.      Yetki Göçeriminin Temel Öğeleri  217

6.5.4.      Yetki Göçeriminin Yapılışı 218

6.5.5.      Yetki Göçerimiyle İlgili İlkeler 219

6.5.6.      Yetki Göçerimi ve Merkezcilik – Merkezkaçlık    221

6.5.7.      Yetki Göçerimini Etkileyen Etmenler          222

6.5.8.      Yetki Göçeriminin Sınırları      223

6.5.9.      Yetki Göçeriminde Başarının Koşulları          224

6.5.10.    Yetki Göçeriminde Karşılaşılan Başlıca Başarısızlıklar  225

6.5.11. Yöneticinin Yetki Göçerimiyle İlgili Tutumu            225

6.5.11.1. Yöneticilerin Yetki Göçermekten Kaçınma Nedenleri      226

            6.5.11.2. Astların Yetki Üstlenmekten Kaçınma Nedenleri             227

6.6. Pozisyon Tanımları     227

6.7. İş Yöntem ve Yordamlarının Oluşturulması           231

6.7.1. İş Yöntem ve Yordamları    233

6.7.2.   İş Yöntem ve Yordamlarının Oluşturulması    233

6.7.3.  İş Yöntem ve Yordamlarının Oluşturulmasında İşgören Etmeni  234

6.8. Yönergeler   235

6.9.  Özet

6.10. Sorular

6.11. Örnek Olay: InterMedical AŞ’nin Yeni Yöneticileri

Bölüm 7. İşgören ve Donanım Girdilerinin Sağlanması

7.1.       Fiziksel Araç ve Olanakların Sağlanması     243

7.2. İşgören Planlaması ve İnsan Girdisinin Sağlanması        244

7.2.1.   Toplam İşgören Gereksiniminin Belirlenmesi  246

7.2.1.1.  İş Çözümlemelerinin Yapılması     249

7.2.1.2.  İş ve Pozisyon Tanımlarının Yapılması             250

7.2.1.3.  İş Niteliklerinin Belirlenmesi 253

7.2.1.4.  Kadroların Belirlenmesi  257

7.2.2.   Mevcut İşgören Kaynağının Değer. ve Yükseltileceklerin Seçimi        260

7.2.2.1.  İşgören Bilgi Dökümlerinin Çıkarılması      260

7.2.2.2.  İşgörenlerin Değerlendirmesi ve Yükseltileceklerin Seçimi  263

7.3. Özet

7.4. Sorular

7.5. Örnek Olay: Standart Dışı Düşünme

Bölüm 8. Örgüt Elkitapları

8.1. Örgüt Planlaması ve Örgüt Elkitapları             273

8.2. Örgüt Elkitaplarının Anlam ve İçeriği          274

8.3. Amaç Hedef ve Politikalar – Örgüt Yönlendiricileri Bölümü 275

8.4. Örgüt Yapısının Tanımlanması Bölümü: Örgüt Şemaları       276

8.4.1.     Örgüt Şemalarının Türleri 277

8.4.2.     Örgüt Şemalarının Yararları    278

8.4.3.   Örgüt Şemalarının Yetersizlikleri             281

8.4.4.     Örgüt Kitapçıkları            281

8.5. Pozisyon Tanımları Bölümü        282

8.6. Standart Yordamlar ve Yönergeler Bölümü     283

8.7. Örgüt Elkitaplarının Yetersizlik ve Sakıncaları 283

8.8. Hava Kuvvetlerindeki Uygulama 284

8.9. Özet

8.10. Sorular

8.11. Örnek Olay: XYZ Limited Şirketi

Bölüm 9. Yöneltme

9.1.   Yönetimde Yöneltme İşlevi        289

9.2.   Yöneltme İşlevinin Temel Görevleri  291

9.3.     Emir Verme        291

9.3.1.   İyi Bir Emrin Nitelikleri      291

9.3.2.   Emir Türleri   292

9.3.2.1. Yazılı Emirler          293

9.3.2.2. Sözlü Emirler          293

9.4. İsteklendirme (Güdüleme, Motivasyon)           294

9.4.1. Maslow’un Gereksinimler Sıralaması Kuramı 295

9.4.2. Douglas McGregor’un X ve Y Kuramı     297

9.4.3. Frederick A. Herzberg’in İki Etmen Kuramı   298

9.4.4. Victor H. Vroom’un Beklenti Kuramı       300

9.4.5. McClelland’ın Başarma Gereksinimi Kuramı  301

9.4.6. Örgütlerde İsteklendirme Araçları ve Kuralları

9.5. Önderlik (Liderlik) 302

9.5.1. Önderlik Kavramı  302

9.5.2. Önderliğin Açıklanmasında Özellikler Yaklaşımı          304

9.5.3. Önderliğin Açıklanmasında Davranış Yaklaşımı           305

9.5.4. Önderliğin Açıklanmasında Durumsal Yaklaşım           305

9.6. İletişim Sağlama     307

9.6.1. İletişim Süreci 307

9.6.2. Örgütlerde İletişim Biçimleri     308

9.7. Özet

9.8. Sorular

9.9. Örnek Olay: Drog İlaç Firması

Bölüm 10. Uyumlaştırma

10.1.       Uyumlaştırma İşlevinin Anlam ve Önemi

10.2.       Uyumlaştırma ve Yönetim işlevleri            316

10.3.     Uyumlaştırma İşlevinin Kapsamı    317

10.4.     Uyumlaştırma Çeşitleri            318

10.4.1. İç Uyumlaştırma             318

10.4.1.1.   Dikey Uyumlaştırma  319

10.4.1.2.   Yatay Uyumlaştırma   319

10.4.1.3.   Çapraz Uyumlaştırma 320

10.4.1.4.   Merkezi Uyumlaştırma            320

10.4.1.5.   Kurullar Yoluyla Uyumlaştırma      320

10.4.2.    Dış Uyumlaştırma          321

10.5. Uyumlaştırma İlkeleri  321

10.6. Etkin Bir Uyumlaştırma için Gerekli Koşullar      323

10.7. Uyumlaştırma Yöntemleri         325

10.7.1. Henry Mintzberg’e Göre Uyumlaştırma Yöntemleri   325

10.7.1.1. Karşılıklı Anlaşma Yöntemi     325

10.7.1.2. Doğrudan Denetim Yöntemi     326

10.7.1.3. Standartlaştırma Yöntemi         327

10.7.2. Diğer Uyumlaştırma Yöntemleri          328

10.7.2.1. Biçimsel Olmayan Programlanmamış Uyumlaştırma

10.7.2.2. Programlanabilir Kişisel Olmayan Uyumlaştırma 329

10.7.2.3. Kişisel Uyumlaştırma  329

10.7.2.4. Grup Uyumlaştırması  330

10.5. Özet

10.6. Sorular

10.7. Örnek Olay

Bölüm 11. Denetim

11.1.Denetimin Anlamı ve Yönetim İşlevleri İçindeki Yeri

    11.2.1.Denetim Sürecinin Aşamaları     335

11.2.1.1.Standartların Belirlenmesi 336

11.2.1.1.1.Standartları Yapan Organlar 336

11.2.1.1.2.Standart Türleri    336

11.2.1.1.3.Standartları Belirleme İlkeleri    337

11.2.1.2.Standartların Kişisel Sorumluluklara Bağlanması   338

11.2.1.3. Stratejik Denetim Noktalarının Oluşturulması      338

11.2.2.Mevcut Durumun Saptanması     339

11.2.2.1. Doğrudan Denetleme 339

11.2.2.2. Dolaylı Denetleme    340

11.2.3.Mevcut Durumun Standartlarla Karşılaştırılması            340

11.2.4. Düzeltici önlemlerin Alınması   341

11.3. Üretim Sisteminde Denetim Süreci   341

11.4. Sistemdeki Yerine ve Etkisine Göre Denetim Türleri           343

11.5. Merkezcil ve Merkezi Olmayan Denetim         345

11.6. Denetim İlkeleri  345

11.7. Denetim Araçları 346

11.8. Hava Kuvvetlerinde Denetim ve Denetleme     347

11.8.1. Denetim ve Denetleme Türleri   347

11.8.2. Denetleme Organizasyonu  348

11.9. Denetimi Temel Alan Yönetim Yaklaşımları    348

11.9.1. Sonuçlara Göre Yönetim    349

11.9.2. Ayrık Durumlara Göre Yönetim             349

11.10. Özet

11.11. Sorular

11.12. Örnek Olaylar

Kaynakça     357

Dizin    359