Tiyatro Estetiği

Dr. Önder PAKER 

Arka kapak yazısı. Bu kitap, "tiyatro" adını verdiğimiz birçok yaratım ve yorum sürecini kapsayan sanat alanının ilk basamağı olan oyun metninde, estetik dengeyi oluşturan öğeleri ele almaktadır. Oyun metninin ögeleri arasinda olusturulan estetik  dengeyi örneklerle ele alan bu çalisma, düsünceden baslayip,  sahnelemeye kadar asama asama gelistirilen,  “Zincirleme Sanat Yapiti” olarak niteledigimiz ve  Tiyatro Olayi adini verdigimiz bir sonuca dogru giden bir dizi içerik-biçim asamasini kapsamaktadir.

Antik Çagdan baslayarak dönemler içinde estetik dengelemenin ele alindigi bu kitapta, Cumhuriyet Dönemi Türk Oyun yazarlarinin yapitlarindan örnekler de incelenmektedir.

Tiyatro Estetigi kapsaminda Oyun Metninde  Estetik Dengeyi ele alan bu çalismayi, 2. kitapta Oyunculuk Estetigi, ve 3. kitapta da, Sahneleme Estetigi alaninda arastirmalar izleyecek.

Tiyatro Estetigi arastirmasinin ilk basamagi olan ve Oyun Metni Estetigini ele alan bu kitap, tüm tiyatro  ögrencilerine, egitimcilerine  ve  bu alana merak duyan herkese isik tutmayi amaçlamaktadir.

İÇİNDEKİLER

     GİRİŞ

I.   TIYATRO SANATINDA ESTETIK DENGE

1.       Bir Sanat Yapiti Olarak Tiyatro

2.       Tiyatroda Metnin Yeri

3.       Oyun Metninde Estetik Denge 

A-    Baslangiç Durumu

B-    Olay Dizisi

C-    Kisilestirme

Ç- Konusma Örgüsü

II.  ÇESITLI DÖNEMLERDE ESTETIK DENGE ANLAYISI

1.       Antik Dönemde Yazilan Oyunlarda Estetik Dengeleme

2.       Klasik Dönemde Yazilan Oyunlarda Estetik Dengeleme

3.       Romantik Akimda Estetik Estetik Dengeleme

4.       XIX. Yüzyilda Gerçekçi-Karsi Gerçekçi Akimlarda Estetik Dengeleme

5.       Yirminci Yüzyilda Yazilan Oyunlarda Estetik Dengeleme

III.  TÜRK OYUN YAZARLIGINDA ESTETIK DENGELEME

1.Türk Oyun Yazarligina Genel Bakis

2. Çesitli Evrelerde Türk Oyun Yazarligi

3.Türk Oyun Yazarliginda Biçimlendirilen Yönelisler

A-    Toplum-Birey Iliskisi

B-    Aile

C-    Tarihsel Konulara Yönelme

Ç- Köy Sorunlarina Yönelme

D-    Evrensel Sorunlara Yönelme

4.       Türk Oyun Yazarliginda Biçimleme

IV.  MODEL OYUNLARDA ESTETIK DENGELEMENIN INCELENMESI

1.  Iki Oyun Kisili, Konusma Aksiyonuna dayanan Kapali Biçimde Yazilmis Bir Oyun: Melih Cevdet Anday’in Mikado’nun Çöpleri

2.  Iki Oyun Kisili, Konusma Aksiyonuna Dayanan Açik Biçimle Yazilmis Bir Oyun: Aziz Nesin’in Tut Elimden ROVNI

3.  Bas Oyun Kisisinin Çevresinde Gelisen, Kapali Biçimde Yazilmis, Ironik Bir Oyun: Refik Erduran’in Cengizhan’in Bisikleti

4. Bas Oyun Kisisinin Çevresinde Gelisen, Açik Biçimde Yazilmis, Ironik Bir Oyun: Oktay Arayici’nin Nafile Dünya

5. Çok Oyun Kisili, Kapali Biçimde Yazilmis, Burjuva Elestirisine Yönelen Bir Oyun: Turgut Özakman’in Ocak

6. Çok Oyun Kisili, Açik Biçimde Yazilmis, Burjuva Elestirisine Yönelen Bir Oyun Haldun Taner’in Ay Isiginda Samata

7.  Tarihten Yola Çikarak, Kapali Biçimde Yazilmis Bir Oyun: Orhan Asene’nin Hürrem Sultan

8.  Tarihten Yola Çikarak Açik Biçimde Yazilmis Bir Oyun: Turhan Selçuk’un  Abdülcanbaz

9. Kirsal Konulu Kapali Biçimde Yazilmis Bir Oyun: Hidayet Sayin’in Topuzlu

10.  Kirsal Konulu Açik Biçimde Yazilmis Bir Oyun: Hasmet Zeybek’in Dügün Ya Da Davul

Kaynakça

Dizin